Iron deficiency Symptoms Causes Complications Prevention
ఐరన్ లోపం:
మానవులలో అత్యంత ప్రబలంగా ఉన్న పోషకాహార లోపాలలో ఒకటి ఇనుము లోపం. ఈ రోజుల్లో ఐరన్ డెఫిషియన్సీ ఎక్కువ మంది ఎదుర్కొంటున్నారు. ఐరన్ లోపం వల్ల ఆరోగ్యం దెబ్బతింటుంది. అంతేకాకుండా ఐరన్ డెఫిషియన్సీ వల్ల చాలా ప్రమాదకరమైన కండిషన్ ను ఎదుర్కోవాల్సి ఉంటుంది అదే అనీమియా. ఐరన్ లోపం వలన సాధారణంగా నీరసం, ఊపిరి తీసుకోవడానికి ఇబ్బంది కలగడం వంటివి ఉంటాయి. ముఖ్యంగా ఆడవారికి ఐరన్ చాలా అవసరం. (Iron deficiency Symptoms Causes Complications Prevention)
ఐరన్ ఉపయోగాలు:
మన శరీరంలో రెడ్ బ్లడ్ సెల్స్ ఎంతో అవసరం. వీటి వల్ల ఆక్సిజన్ లంగ్స్ ద్వారా అందడమే కాకుండా కార్బన్ డయాక్సైడ్ వదలడానికి కూడా సహాయం చేస్తాయి. హిమోగ్లోబిన్ ఉత్పత్తికి ఐరన్ అవసరం, ఇది ఎర్ర రక్త కణాలు శరీరమంతా ఆక్సిజన్ ను రవాణా చేయడంలో సహాయపడే ప్రోటీన్. ఇనుము లోపం తక్కువ హిమోగ్లోబిన్ కు దారితీస్తుంది. కణజాలం మరియు కండరాలకు ఆక్సిజన్ ను తగ్గిస్తుంది. రక్తహీనత అని పిలువబడే ఈ పరిస్థితి శారీరక విధులను దెబ్బతీస్తుంది.
అనీమియా (Iron deficiency anemia):
ఐరన్ డెఫిషియన్సీ వల్ల చాలా ప్రమాదకరమైన కండిషన్ ను ఎదుర్కోవాల్సి ఉంటుంది అదే అనీమియా. అందువల్లే డాక్టర్స్ ఐరన్ డెఫిషియన్సీ వల్ల కంటి పై చాలా ప్రభావం ఉంటుందని, తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకుంటేనే కంటి చూపు మెరుగైన విధంగా ఉంటుందని చెబుతారు. ఐరన్ డెఫిషియెన్సీ ఏర్పడుతుందో అప్పుడు కంటి భాగంలో ఉండేటువంటి టిష్యూలకు సరిపడ ఆక్సిజన్ అందదు. దాంతో కళ్ళ రంగు మారిపోతుంది. ఈ లక్షణాన్ని మీరు ఎదుర్కొంటే మరింత జాగ్రత్త పడాలి. సహజంగా ఆరోగ్యంగా ఉన్నప్పుడు కళ్ళు లైట్ పింక్ కలర్లో ఉంటాయి. కానీ ఐరన్ డెఫిషియన్సీ ఏర్పడినప్పుడు కంటి రంగు తెలుపుగా మారుతుంది.
ఐరన్ లోపం లక్షణాలు, కారణాలు మరియు నివారణ (Iron deficiency Symptoms, Causes and Prevention)
కారణాలు?
- ఆహారంలో ఐరన్ అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని తగినంతగా తీసుకోకపోవడం.
- ఉదరకుహర వ్యాధి లేదా గ్యాస్ట్రిక్ వంటి జీర్ణశయాంతర పరిస్థితుల కారణంగా ఇనుము యొక్క పేలవమైన శోషణ
- బైపాస్ సర్జరీ
- గర్భధారణ సమయంలో లేదా వేగవంతమైన పెరుగుదల కాలంలో ఇనుము అవసరాలు పెరగడం.
- భారీ ఋతు కాలాలు
- జీర్ణశయాంతర రక్తస్రావం లేదా తరచుగా రక్తదానం చేయడం వంటి పరిస్థితుల వలన దీర్ఘకాలిక రక్త నష్టం.
- గర్భధారణ సమయంలో లేదా వేగవంతమైన పెరుగుదల కాలంలో ఇనుము అవసరాలు పెరగడం.
లక్షణాలు:
- అలసట: ఐరన్ లోపం ఉన్న వారిలో ప్రధానంగా కనిపించే సమస్య త్వరగా అలసిపోవడం. చిన్న చిన్న పనులకే వీరు ఎక్కువగా అలసిపోతారు. దీనితో పాటు చికాకు, బలహీనపడడం, పనిపై ఏకాగ్రత కుదరకపోవడం వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి.
- దృష్టి: దృష్టి కేంద్రీకరించడంలో ఇబ్బంది
- పాలిపోయిన చర్మం: చర్మం గులాబీ రంగులోకి రావడాని హిమోగ్లోబిన్ ఉపయోగ పడుతుంది. ఎర్ర రక్త కణాలలో ఇనుము తక్కువగా ఉన్నప్పుడు, తగినంత హిమోగ్లోబిన్ ఉత్పత్తి చేయబడక ఈ కణాలు చిన్నవిగా మరియు మధ్యలో పాలిపోతాయి. అందువల, చర్మం పాలిపోయినట్టు కనిపిస్తుంది. దిగువ కనురెప్ప లోపల ప్రాంతం సాధారణం కంటే తేలికగా ఉంటే, అది ఇనుము లోపానికి సంకేతం కావచ్చు.
- జుట్టు రాలడం: మీ జుట్టు రాలిపోయి, తిరిగి పెరగకపోతే, అది ఐరన్ లోపానికి సూచన కావచ్చు. వెంట్రుకల కుదుళ్లకు తగినంత ఆక్సిజన్ లభించనప్పుడు, అవి విశ్రాంతి దశలోకి వెళ్లి జుట్టు రాలడానికి కారణమవుతాయి.
- ఊపిరి: ఊపిరి మన శరీరంలోని అన్ని కణాలకు ఆక్సిజన్ ను తీసుకువెళ్లడానికి హిమోగ్లోబిన్ బాధ్యత వహిస్తుంది. రక్తంలో తగినంత ఇనుము లేకపోవడం వల్ల, శరీరం ఆక్సిజన్ కోసం ఎదురు చూస్తూ ఏదైనా పని చేస్తున్నప్పుడు కూడా శ్వాస ఆడకపోవడాన్ని అనుభవించవచ్చు.
- పగిలిన పెదవులు: తగినంత ఇనుము లేనప్పుడు నోటి మూలలను పగులగొట్టే “కోణీయ చీలిటిస్”కి దారి తీస్తుంది. ఈ పరిస్థితి తినడం, నవ్వడం మరియు మాట్లాడట సవాలుగా చేస్తుంది.
- చెంచా గోళ్లు: బలహీనమైన మరియు పెళుసుగా ఉండే గోళ్ళతో పాటు, ఇనుము లోపం ఉన్నవారికి వేలి గోళ్ళు చెంచా ఆకారంలో ఉంటుంది.
- పికా: పికా అనేది మట్టి, ధూళి లేదా సుద్ద వంటి ఆహారేతర పదార్థాలను తినడానికి ఇష్టపడే పరిస్థితి. ఈ పరిస్థితి ఎక్కువగా ఐరన్ లేని వారిలో కనిపిస్తుంది. ఐరన్ లోపం వల్ల గర్భధారణ సమయంలో పికా అనే సాధారణ సమస్య.
- గొంతు కండరాలు: వ్యక్తులకు తగినంత ఇనుము లేనప్పుడు, వారు సాధారణం కంటే ఎక్కువసేపు వ్యాయామం చేసిన తర్వాత కాలిన అనుభూతి చెందుతారు. ఇనుము లోపం కండరాలు సరిగ్గా కోలుకునే సామర్థ్యాన్ని తగ్గిస్తుంది, ఇది నొప్పికి దారితీస్తుంది.
- ఉబ్బిన నాలుక: నాలుక కండరాలలో ఒకటి కాబట్టి, ఇనుము లోపం వల్ల నాలుక వాపు మరియు లేతగా మారుతుంది. నాలుక ఉపరితలంపై సాధారణ గడ్డలు అదృశ్యమవుతాయి మరియు మృదువైనవిగా కనిపిస్తాయి. ఇది నమలడం, మింగడం లేదా మాట్లాడటం కూడా కష్టతరం చేస్తుంది.
- హృదయ స్పందన: మీకు ఐరన్ లోపం ఉందని తెలిపే మరో సంకేతం గుండె దడ. తక్కువ హిమోగ్లోబిన్ స్థాయిలు శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు ఆక్సిజన్ ను రవాణా చేయడానికి గుండె కష్టపడి పనిచేయాలి, ఇది క్రమరహిత హృదయ స్పందనలకు దోహదం చేస్తుంది.
ఐరన్ లోపాన్ని ఎలా నివారించాలి?
మీరు ఐరన్ పుష్కలంగా ఉండే ఆహారాలు ఎంచుకోవడం ద్వారా ఇనుము లోపం ప్రమాదాన్ని తగ్గించవచ్చు. కొన్ని రకాల ఐరన్ సమృద్ధిగా ఉండే పండ్లు మరియు ఇతర పదార్థాల గురించి తెలుసుకుందాము.
- దానిమ్మ: ఈ పండులో ఇనుము, మెగ్నిషియం, క్యాల్షియం మూలకాల తోపాటు విటమిన్-సి, యాంటీ ఆక్సిడెంట్ సమ్మేళనాలు మెండు.
- పాలకూర: ఇనుము సమృద్ధిగా లభించే ఆకు కూరల్లో ఇది ముఖ్యమైంది. దీంట్లో యాంటీఆ క్సిడెంట్లూ పుష్కలం. కాబట్టి కూర, పప్పు, సూప్… ఇలా నచ్చిన పద్ధతిలో తీసుకోవచ్చు.
- యాపిల్: రోజూ తింటే హిమోగ్లోబిన్ శాతం పెరుగుతుంది.
- జామ: దీంట్లో విటమిన్- సి తో పాటు ఐరన్ అధికం గానే ఉంటుంది. రక్తవృద్ధిని పెంచుతుంది.
- అరటిపండు: దీంట్లో ఇనుము నిల్వలు ఎక్కువే.
- బీట్రూట్: శరీరంలో హిమోగ్లోబిన్ ను పెంచుతుంది. దీని ఆకుల్లో దుంపలో కంటే మూడు రెట్లు ఎక్కువ ఐరన్ ఉంటుంది. బీట్రూట్ క్యారట్ ఉసిరి కలిపి జ్యూస్ చేసు కుని ఉదయాన్నే తాగితే ఐరన్ పుష్కలంగా వస్తుంది.
- ఎండు ద్రాక్ష (కిస్మిస్): ఎండు ద్రాక్ష ను తినడం వల్ల శరీరానికి ఐరన్ బాగా అందుతుంది.
- ఖర్జూర పండ్లు: నిత్యం 3, 4 ఖర్జూర పండ్లను తింటుంటే శరీరానికి ఐరన్ బాగా అంది తద్వారా రక్తం తయారవుతుంది.
- శనగలు: రాత్రిపూట గుప్పెడు శనగలను నీటిలో నానబెట్టి మరుసటి రోజు ఉదయాన్నే వాటిని వాటిని తినాలి. ఇలా నెల రోజుల పాటు చేస్తే రక్తం బాగా పెరుగుతుంది.
అలాగే మాంసం, పౌల్ట్రీ, సీఫుడ్, బీన్స్, ఐరన్-ఫోర్టిఫైడ్ తృణధాన్యాలు, బ్రెడ్ మరియు పాస్తా, బటానీలు, బ్రోకలీ, ద్రాక్షపండు, కెవి, ఆరెంజ్స్, పెప్పర్స్, స్ట్రాబెర్రీలు, టొమాటోస్ వంటి మనకు అందుబాటులో లభించే వాటిని తినడం వల్ల శరీరానికి కావలసిన రక్తాన్ని వృద్ధి చేసుకొనవచ్చు.
గమనిక: ఇక్కడ ఇచ్చిన వ్యాసం కేవలం అవగాహన కోసమే. ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన ఏ చిన్న సమస్య ఉన్నా వైద్యులను సంప్రదించగలరు..
Read also..